Bankarnir og græðgi

Ég hef lengi velt því fyrir mér hversvegna það skuli leyfast í íslensku bankakerfi að þegar þú tekur lán borgarðu vel umfram verðbólgu til baka, en ef þú lánar bankanum, þá færðu minna til baka en þú borgaðir inn. Í núverandi „hallæri“ eru vextir á óverðtryggðum reikningum 12-15% (uþb). Bestu vextina færðu ef þú lánar bankanum nógu mikið. 15% vextir fást við að lána bankanum meira en milljón. Verðtryggðum reikningum færðu hinsvegar ekki afnot af nema þú sért tilbúin(n) til að lána bankanum peninga í legri tíma - 3 ár eða meira. Það þýðir að ef þú ert að safna þér fyrir einhverju sem á að gerast eftir tvö ár, þá þarftu annaðhvort að fresta öllum áætlunum um eitt ár, eða búa við það að bankinn greiði lítið sem ekkert fyrir fríðindin af því að hafa peningana þína að láni. Sé upphæðin því lægri, þá ert þú svo að borga bankanum fyrir fríðindin. ÞAÐ er öfugsnúið. Verðbólga dagsins í dag er 14.5%. Almenn spariðsjóðsbók ber 5,5% vexti (LÍ) Kjörbók ber 12,65-13,25% vexti (LÍ) Sparireikningur (12 mán. binding) ber 15,20% vexti (LÍ) Vaxtareikningur ber 14,7% vexti (200þ-2mil) (LÍ) Vaxtaþrep ber 14,95% vexti (Glitnir) Og hjá BYR sem auglýsir hvað grimmast sparnað þessa dagana: Almennur sparireikningur 5,5% Trompreikningur (12 mán. bind.) 10,8% Þrepareikningur (6-12 mán. binding) 9,3% Net12 (0-1mil) 14,64% Net12 (1-10mil) 14,79% Netreikningur 14,20% Netreikningur (500þ-1mil) 14,40% Netreikningur (1mil+) 14,60% Kaupþing býður ámóta vexti og LÍ - eða lakari. Það þýðir að ef Jón Jónsson vill spara sér smám saman fyrir nýrri þvottavél í stað þess að kaupa hana á lánum, þá borgar hann bankanum allt að upp undir 10% af verðmæti þeirra peninga sem hann lánar honum, m.t.t. vaxtaleiðar. Ef hann er að spara sér fyrir dýrari hlut (segjum bíl), þá er hann fyrst að fá þóknun fyrir lánið þegar upphæðin fer yfir milljín (undantekning er Net12 hjá BYR, Vaxtareikningur LÍ yfir 200þ og Sparireikningur LÍ með 12 mánaða bindingu). En þóknunin er ekki beysin. Fyrir „forréttindin“ að lána bankanum pening fær kauði frá 0,14% (Net12 undir 1mil) og upp í 1,7% (Sparireikningur LÍ 12 mánaða binding) í þóknun. Á sama tíma er ekki eitt einasta útlánsform sem fer undir verðbólgustig. Til samanburðar, þá eru 4.5% vextir á almennri innlánsbók í Danmörku (Danske Bank), en verðbólga þar vestra er aðeins 1,5%. Hæst mældist verðbólga þar 2,3% árið 2003 (sjá index mundi) og má því segja að þótt afraksturinn sé rýr í krónum talið (samanborið við íslensku bankana) þá sé raunávöxtun talsvert mikið betri. Verðtryggðir reikningar íslensku bankanna bera skömminni skárri vexti. Þar er boðið upp á allt að 7% vexti umfram verðtryggingu. Gallinn er hinsvegar sá að slíkar bækur eins og áður sagð eru bundnar í 36 mánuði eða lengur. Það voru í boði styttri bækur (12 mánuðir) en flestir bankanna eru búnir að taka fyrir slíkar bækur, og hinir eiga eflaust eftir að sigla í kjölfarið. Og þá er manni spurn. Er verið að reyna í bankakerfinu í dag að eyða sparnaði landsmanna eins og gert var á sjöunda og áttunda áratug síðustu aldar ? Ég átti bók sem (þá) innihélt (talsvert mikla) peninga sem ég hafði fengið í skírnargjöf. Þegar ég var um tvítugt fór ég í bankann og hugsaði mér gott til glóðarinnar. Ég fékk átján krónur út. Það kostaði 50 krónur í strætó, svo ég greiddi bankanum í aukalega þóknun fyrir að hafa kveikt í peningunum mínum 82 krónur til viðbótar, ásamt tímanum sem fór í að leysa peningana út. Ég óttast að húsnæðissparnaðurinn minn fari sömu leið. Hvað gerði ég svo illt af mér í fyrra lífi að fæðast íslendingur ?

Ómerkilegur og ódýr fréttaflutningur

Hér ritaði ég fyrr í dag: 

Það mætti ætla að ritstjórn MBL væri í fríi um þessar mundir ef marka má þá frétt sem þessi bloggpóstur tengist, svo og aðra frétt sem er birt sama dag.

 Sá sem ritaði þessa frétt gerði það ekki undir nafni. Engu að síður vegur hann að Borgarstjóra með afskaplega ómerkilegum hætti sem ber vott um reiði og illvilja í garð Borgarstjóra (sjá textann sem er merktur með rauðu). Svona texti á ekki undir nokkrum kringumstæðum heima í fjölmiðli, og sækir hann stílinn einna helst til bloggpósta óþroskaðra unglinga (með fullri virðingu fyrir óþroskuðum unglingum, sem oftast nær sýna meiri þroska en téður fréttamaður gerir þarna).

Hvort sem þessar yfirlýsingar séu réttar eða ekki (nokkuð sem ég hef ekki kynnt mér), þá er framsetning þeirra ósmekkleg, ritstýring engin og þykir mér jaðra við meiðyrði.

Ég mæli eindregið með því við MBL að ritskoða þessa frétt hið fyrsta og láta fréttamann biðja Borgarstjóra afsökunar á ummælum, því hvort sem ummælin eru makleg eða ekki, þá eru þau nægilega ómerkileg til að draga MBL niður á plan ódýrustu æsifréttablaða sem ekkert hafa með raunverulegan fréttaflutning að gera.

Ég mælist einnig til þess að MBL láti fréttamenn sína skrifa undir nafni þegar fréttir eru birtar jafnt á vef sem á pappír. Þannig gætu lesendur þekkt aftur tiltekna fréttamenn sem hafa reynst varasamir í framsetningu, og metið traust sitt til greinanna eftir því. Nafnlaus fréttamennska er ódýr fréttamennska. 

--

Ég leiðrétti sjálfan mig eftir ábendingar frá Gunnari Val og Gunnari Sturlu - þarna vegur Óskar Bergsson að borgarstjóra á hátt sem gerir lítið úr engum nema honum sjálfum. Ég stend við það sem ég sagði áður að svona fréttaflutningur á ekki rétt á sér. Hvort sem um vondan pistil frá nafnlausum fréttamanni er að ræða, eða tilvitnun í lágkúrulega yfirlýsingu, sumt á hreinlega ekki erindi á annan stað en öskuhauga borgarinnar. 

 

Segir aðstoðarmann borgarstjóra biðjast vægðar

Hvað með fisklifur ?

Nú er lýsi unnið úr fisklifur. Það hlýtur að þýða að ekki megi selja fisklifur í fiskbúðum ?

Og hvað með fisk ? Fyrst lifrin innieldur efnið, þá er möguleiki á því að fiskurinn innihaldi það líka ?

Er þá ekki bara að gera fiskbúðir lyfseðilsskyldar ?

Ég held það sé kominn tími á að setja hömlur á lyfjastofnun og lyfjaeftirlitið. Heimskan sem þessar tvær stofnanir geta sýnt og framkvæmt í krafti laga til þess eins að seilast ofan í vasa almennings til að ræna ÞIG síðustu krónunni þinni er fáránleg. Það er annarri eða báðum þessum stofnunum að kenna hvað lyfjaverð er fáránlega hátt hér á landi (árviss skráningargjöld upp á hundruðir þúsunda af hverri lyfjagerð), að hlutir eins og níkótíntyggjó sé flokkað sem lyf og eingöngu selt í lyfjabúðum (halló! afhverju er tóbak ekki selt í apótekinu?) og að matvæli sem áratugum og jafnvel öldum saman hafa sannað ágæti sitt eru eyðilögð af sjimpönsum í læknaleik.

Spurning til sjimpansanna: Roaccutan er A-vítamín afleiða (isotretinoin, 12.000AE) ígildi 3mg A-vítamíns sem er margfalldur eðlilegur skammtur, ef ég man rétt. Hversvegna er venjulegt A-vítamín ekki flokkað sem lyf ? Það er jafn hættulegt eða hættulegra - ef ég tek inn nógu mikið af því. Og það get ég keypt úti í Hagkaupum.

Önnur spurning til sömu sjimpansa: Það hefur verið sannað að koffín í litlu magni sé hjartastyrkjandi, og í miklu magni veldur taugaveiklun, stresseinkennum og and-félagslegum vandamálum. Hversvegna er það ekki á lyfjaskrá ?

Bölvuð gimp, og ekkert annað.

Þegar það er rætt um frelsi hérlendis, þá er verið að ljúga að okkur. Það er ekkert frelsi á íslandi, nema þú sért stjórnvöld. Þá er frelsi til að svipta ÞIG (þegninn) réttinum til að hafa val. Þú hefur rétt á að halda kjafti, beygja þig rækilega og „taka því eins og karlmaður“.

Lýsi fjarlægir efni úr vörum

Það er ekki sama, Hannes og Séra Hannes.

Ekki ætla ég að rægja Hannes, enda hef ég enga ástæðu til þess. En hinsvegar vil ég minnast á hvað mér þykir skjóta skökku við hvernig Háskóli Íslands er að bregðast sjálfum sér, kennurum og nemendum - amk. þrettán þúsund manns í það heila, og svo háskólasamfelaginu öllu.

Hér á ég að sjálfsögðu við viðurlögin við ritstuldi.

Ef nemandi verður uppvís að ritstuldi í háskóla, þá er líklegra en ekki að það kosti hann stöðuna í skólanum, ásamt því að það fer á ferilskýrsluna. Hvað þýðir það fyrir einstaklinginn ? Jú, hann verður ekki tekinn sem trúverðugur innan háskólasamfélagsins af þeim sem til þekkja, og hann stundar ekki nám við þann skóla aftur.

Ritstuldur er gróft afbrot í akademíu - ef eitthvað er grófara en að falsa niðurstöður rannsóknar.

Og því spyr ég, hví er tekið svona létt á Hannesi ? Er hann sem starfsmaður Háskóla Íslands ekki fyrirmynd nemenda í verki og orði ? Hví á að taka léttar á afbroti starfsmanns HÍ en nemenda ?

Brot Hannesar kann að vrðast sumum léttvægt, það er ljóst. Og vissulega er það léttvægt í samanburði við þau afglöp sem stjórnsýsla HÍ sýnir í meðhöndlun þessa máls. Stjórnsýslan dregur línurnar, og nú hafa þeir svo sannarlega dregið línu sínum nemendum til handa sem er vægast vafasamt að fylgja eftir.

„Ég hefði átt að vanda mig betur"

Allt á hvolfi, safnhaugurinn...

Það er mikið, Mikið, MIKIÐ að gerast þessa dagana, þessvegna er þessi færsla einskonar safnhaugur.

Ég er í þremur námskeiðum sem eru öll af hinu góða - þýðendur, gervigreind og ný tækni. Svo má náttúrulega ekki gleyma lokaverkefninu sem á ef vel á að vera að skila 35-40 vinnustundum á viku  (til viðbótar við það sem fögin 3 taka).

Ekki skemmir fyrir að ég er loksins að komast aftur „heim“ tölvulega séð og er að skipta út pé-sé haugnum mínum fyrir makkann (ég fékk mér wintel þegar ég byrjaði í náminu en það var bara námsins vegna).

Tíminn sem maður hefur til að vera til fer dvínandi og þó er lokaverkefnið ekki komið á flug. Það á því örugglega eftir að verða erfitt að finna tíma til að blogga á þessarri önn, þótt ég eigi nú örugglega eftir að henda einhverju frá mér..

Og já.. til þeirra sem stóðu að mótmælunum í Ráðhúsinu... skammist ykkar. Ekki fyrir að mótmæla, ég er fylgjandi mótmælum. En önnur eins skrílslæti hef ég bara séð á unglingasamkomum. Vægast sagt til háborinnar skammar fyrir íslenskt samfélag (sem þó hefur nóg að skammast sín fyrir).

Kári skrifar um lækkandi verð á internet þjónustu - í Danmörku. Hversvegna er ekkert fyrirtæki hérlendis sem leitast við að hugsa EKKI eins og símafélag ? Internet þjónusta er EKKI sími. Aðgengileg bandvídd er vissulega hluti aðfanga (resources) sem þarf að borga fyrir til að geta boðið upp á netveitu. Hinsvegar má spyrja sig hvaða tilgangi það þjóni að kaupa burðarliðinn af símafélagi ? Eitt af vandamálunum hérlendis er að lögnin frá Reykjavík til Seyðisfjarðar (þar sem FarIce kemur á land) er í eigu Símans. Og þeir rukka fyrir afnot á þessarri leið í blóði og afkomendum í níunda lið. Er ekki orðið tímabært að leggjast með þunga á Samgönguráðherra og krefja hann um samgöngumannvirki í eigu ríkisins frá höfuðborginni að landtöku internetsins á Austfjörðum ? Ég bara spyr..

Ég var að lesa frétt sem hljómaði eins og snemmbær dánartilkynning HD-DVD. Það er synd eiginlega. HD-DVD spilarar geta spilað bæði HD-DVD og venjulega DVD með einum geisla, á meðan Blue-Ray spilarar þurfa tvo aðskilda geisla, einn fyrir hvort snið. Blue-Ray er líka afsprengi Sony, og í ljósi aðfara Sony í tónlistar og kvikmyndamálum vítt og breitt um heiminn, þá get ég ekki með nokkru móti hvatt fólk til að kaupa Sony vörur. Mér finnst þetta því uggvænleg þróun.

Meira síðar, óver änd át. 

Pepperoni og "Pepperóní"...

Sem námsmaður þarf maður oft að velta krónunni tvisvar eða þrisvar áður en henni er eytt. Ég geri þetta gjarnan í matarinnkaupum og versla því þar sem ég fæ besta verðið (sem er oftast í Bónus).

Sumt kaupi ég þó gæðanna vegna. Eitt af því sem ég leyfi mér að að nota pepproni á brauð. Og ég er vandfýsinn þegar pepperoni er annarsvegar.

Ég hef prófað allar innlendar gerðir pepperoni sem fást í stórmörkuðunum, en ekki hefur komið að því að ég kaupi erlendu (heilu) pepperoni-pylsurnar ennþá, enda svolítið meira magn en ég kem ofan í mig áður en þær skemmast.

Um daginn ákvað ég að kaupa Kjarnafæði-Pepperoni, enda er það auglýst sem hið eina sanna. Það er örlítið dýrara en samkeppnin, og stundum vill maður „aðeins betra“. Ég keypti bæði venjulegt KF-Pepperoni, og einn pakka sem merktur var "Extra sterkt, ekki fyrir viðkvæma".

Þar fóru á níunda hundrað krónur fyrir lítið. Báðir pakkarnir einkenndust af því sama. Pepperoni-skífurnar voru blautar af vatni, illa reyktar (of lítið reykt pylsa er mjúk og hálf hrá) og gersamlega bragðlausar. Ég hefði fengið meira „oomp“ út úr því að smyrja paprikuosti á brauðið en ég fékk út úr „Extra sterka“ pepperoni-inu.

Pepperoni er eins og nafnið gefur til kynna, piparpylsa. Í Kjarnafæðis-Pepperoniinu var fátt sem benti til þess að pylsan hefði nokkurntíman komist í kynni við pipar, nema ef vera skyldi á lokastigum framleiðslunnar, því eitt og eitt korn var að finna á pylsunni utanverðri. En piparbragð var ekki að finna.

Ég borgaði semsagt hátt í þúsund krónur fyrir hálfhrátt og illa kryddað kjöt í sneiðum.

Það er þó eitt gott við þetta. Ég veit á hverju ég á von. Þessi piparpylsa ratar ekki á mín borð aftur. 

Það er þá kominn tími til !

Það er löngu kominn tími á að fjársektir séu tekjutengdar.

Maður með 3 milljónir á ári finnur virkilega fyrir því að hafa keyrt á 100KM/klst á 50KM/klst vegi, á meðan sá sem er með þrjú hundruð milljónir á ári hristir sektina af sér eins og gæs vatni. Það er ekki nema sjálfsagt að refsing í formi fjársektar komi jafn illa við báða aðila. Þannig ætti sá með 300millj. á ári að borga 100x hærri upphæð en hinn.

Skoðað hvort tekjutengja eigi umferðalagasektir

Upplestrarfrí og pest

Þá er ég kominn með einhverja bölvítis pest. Ekki veit ég hvaðan hún kemur, en hef krílið hana litlu frænku mína grunaða um að hafa laumað henni með sér af leikskólanum. Enda er ég á móti leikskólum. Þeir hafa neikvætt uppeldislegt hlutverk. Valda því að krakkar læra seinna að tala eins og fólk, og seinka andlegum þroska um mörg ár (skoðið bara átján ára ungling í dag samanborið við tólf ára krakka fyrir tuttugu árum... )

Allt um það, ég á að vera lesa undir próf, en ekki er pestin að hjálpa til. Mér líður eins og lungun séu gyrt ofan í buxnastrenginn, og það er enginn vafi á því að hitastillirinn er í ólagi, þó ég mælist bara með 36° með þessum handónýta hitamæli sem ég er með...

En, hálf flaska af Camus Grand V.S.O.P ætlar að gera þetta að alveg bærilegri helgarpest :) Verst að ég átti bara dreggjar eftir af Bushmills 21-árs special malt viskíinu, annars hefði þetta nú orðið hin fínasta pest ;)

Ódýrt að hætta að reykja - eða ?

Þegar reykingamenn (reyna) hætta að reykja, þá notast margir þeirra við hjálpartól á við plástur, úða, sogstauta og tyggigúmmí. Þessar vörur eru þekktar meðal þeirra sem nýhættir eru að reykja sem rándýrir. Sjálfur hætti ég að reykja fyrir þónokkru síðan. Ég hef síðan tuggið tyggigúmmíið (2mg). Þar sem ég er námsmaður að auki, þá finn ég talsvert fyrir því að kaupa þetta blessaða tyggigúmmi, enda kostar hagstæðasti pakkinn af því heilar fjögur þúsund og þrjú hundruð krónur. Þar sem ég hef grun um að tóbak hafi hækkað talsvert síðan ég reykti ákvað ég að gera samanburð. Af tyggigúmmí tygg ég uþb tvær plötur á dag. Það er talsvert, en ég afsaka það (eins og sönnum níkótínfíkli sæmir) með því að ég er undir álagi frá námi og vaki gjarnan 18-20 tíma á sólahring. Það þýðir að stór pakki af tyggigúmmíi endist mér sjö daga að jafnaði (stundum lengur, sjaldan en kemur þó fyrir skemur). Það eru 614 krónur á dag. Í Danaveldi kostar sami pakki Kr.217,0 Danskar (Heimild), 2647 íslenskar krónur, eða 378 krónur á dag (fyrir mig). Samkvæmt heildsöluverðlista ÁTVR á tóbaki, þá kostar "hefðbundinn" sígarettupakki í dag 520 krónur, í heildsölu. Það þýðir að ef ég stofna einkahlutafélag með "smásöluverslun", kaupi inn tóbak frá ÁTVR, og sel sjálfum mér með Kr.5 álagningu, þá skilar kostnaðurinn við stofnun EHF sér til baka í "hagnaði" (já, ófaglega fram sett þar sem þetta er ekki hagnaður, heldur aðeins minni útgjöld :) ) á fjórum árum (miðað við 150þ stofnkostnað, heyrt á förnum vegi). Það er s.s. hundrað krónum ódýrara á dag að reykja en að hætta að reykja (á meðan reykingalyfið er í notkun, sem getur verið þónokkur tími fyrir sumt fólk). En svo við skoðum bara tyggigúmmíið (þar sem ég hef enga löngun til að fara sjúga stauta aftur), þá munar á dagverðinu á tyggigúmmíi hér og í Danmörku heilum Kr.236. Það eru Kr.86.410,- á ári sem íslenskar lyfjasölur ofrukka mig miðað við danska verðið. Hvernig stendur á því ? Það verður erfitt og seint talið mér trú um að það kosti 86 þúsund krónur að flytja 52 pakka af tyggigúmmi inn til landsins og koma þeim fyrir þannig að ég geti keypt þá. Og ekki verðu mér talin trú um að þessa ofurálagningu þurfi til að greiða laun, því lyfsalar hafa fyrir löngu sýnt mér fram á að tekjulindin er í sérlyfjum eins og Roaccutan (sem er oft ávísað að gagnslausu við húðvandamálum þegar vandamálin verða ekki leyst með þessu lyfi) sem kostar TR tugi þúsunda (reyndar kostaði það þegar mér var ávísað á það yfir hundrað þúsund, kúrinn, en ég átti að borga einhvern tíuþúsundkall). Fjöldinn allur af lyfjum sem ávísað er hefur svo hátt verð að álagning (sem yfirleitt er mæld í %, ekki í Kr.) er vel að standa undir launakostnaði - og öðrum kostnaði. Þessi verðmunur er einvörðungu dæmi um það okur sem viðgengst í íslensku þjóðfélagi í skjóli lagaverndar og einokunar (á höfuðborgarsvæðinu eru tvö fyrirtæki með megnið af lyfjamarkaðnum, og samkeppnin er ekki að láta mikið á sér kræla hjá hinum sem þykjast sjálfstæðir - þeim fáu sem eftir eru). Mér finnst þetta ósvífið, og mér finnst að umboðsmaður neytenda eigi að taka þetta fyrir og berja niður þessa grýlu sem orðin er til innan lyfjageirans. Til umhugsunar: Hversvegna kostar glas með 30stk. 40mg. íbúfen (Actavis) tæplega 700 krónur, en glas ávísað frá lækni með 100stk. 60mg. íbúfen aðeins ríflega 300 krónur ?

Takk Einar, takk þúsund sinnum !

Ég vil þakka þér Einar og öllum þeim sem standa að Grapewire fyrir frábært framtak við að losa bæði tónlistarmenn og viðskiptavini þeirra úr viðjum rétthafamafíunnar!

Megi vegur ykkar verða sem breiðastur og beinastur, og megi úrvalið verða sem allra mest.

Ég er búinn að kaupa mér fjögur lög (fátækur námsmaður - halló ;) ). Mig langaði að kaupa Ísland er land þitt með Agli Ólafssyni, en fann ekki. Vonandi dettur það inn líka :)

Ég segi bara enn og aftur, takk fyrir, og til hamingju með framtakið !

Neytendum tónlistar treystandi